از ملایر وگوراب چه میدانیم

شهرستان ملایر

شهرستان ملایر یکی از شهرستان‌های استان همدان ایران است. مرکز این شهرستان، شهر ملایر است. شهرستان ملایر از مناطق وسیع و پر جمعیت استان همدان است و به دلیل داشتن زمین‌های کشاورزی گسترده، جمعیت روستایی زیادی دارد. شهرستان ملایر از شمال به شهرستانهای همدان و تویسرکان، از غرب به شهرستان نهاوند در استان همدان محدود است. همچنین این شهرستان از جنوب به شهرستان بروجرد در استان لرستان و از شرق به شهرستان سربند در استان مرکزی محدود می‌شود.

در مورد وجه تسمیه ملایر و اصل ریشه آن اقوال مخلفی از جمله موارد ذیل ذکر شده است .

بعضی از محقیق اظهار داشته اند که نام ملایر ترکیبی ازدو واژه مال و آیر است که در لهجه کردی و لری واژه ‘مال ‘ به معنی خانه ، و واژه ‘آیر’ محرف ‘اگر ‘ است که در زبان مادی به معنی آتش بوده و هنوز در مناطقی از لرستان آتش را اگر می گویند .بنابراین ‘مال آیر’ که در تلفظ ‘ملایر’ آمده و به معنی سرزمین آتش می باشد .

نظر دیگر این است ملایر از واژه ‘مل’ به معنی خانه و کلمه آیر که اصل آن از کلمه آیرینه و اریا تکیل شده که با ترکیب دو واژه مال به معنی خانه و آیر به معنی آریاها معنی خانه وسرزمین اریاها را تشکیل می دهد .

کشف آثار دوره ماد در تپه گوراب

هیات کاوش تپه گوراب ملایر در ادامه لایه نگاری این تپه باستانی به لایه باستانی دوره ماد رسید. سرپرست هیات باستان شناسی تپه گوراب اظهار کرد: عملیات تعیین حریم تپه گوراب تا پایان هفته جاری به پایان می رسد اما لایه نگاری دیواره شمالی این تپه باستانی ادامه خواهد داشت. وی ادامه داد: آثار به دست آمده از لایه های بالایی این تپه باستانی بقایای دوره ایلخانی است که در گزارش های سال ۱۳۵۳ به آنها اشاره شده، اما از لایه های قدیمی تر شیء خاصی پیدا نشده است و فقط آثار معماری و قطعات سفالی یافت شده در این لایه ها، دوره تاریخی مربوطه را بیان می کنند. او گفت: هیات باستان شناسی تپه گوراب طی کاوش های انجام شده تا ارتفاع چهار متری از سطح تپه پیش رفته است و وجود سه دوره تاریخی ایلخانی، ساسانی و ماد تا این مرحله از کاوش ها شناسایی شده اند که آثار تاریخی یافت شده دوره ماد، آثار خشتی متعلق به هزاره اول پیش از میلاد هستند. اعتبار پژوهشی که برای کاوش ها و لایه نگاری تپه باستانی گوراب ملایر اختصاص یافته، یکصد میلیون ریال است.