پروتز حلزون شنوائی یک وسیله الکترونیکی است که برای کمک به افرادی که دارای کم شنوائی شدید تا عمیق هستند و از سمعک هیچ بهره ای نمی برند ، ساخته شده است.
پروتز حلزون شنوائی اصوات را به امواج (سیگنال) الکتریکی کد بندی شده ، تبدیل می کند. این سیگنال الکتریکی ، عصب شنوائی را تحریک کرده و مغز آن را بعنوان صوت تفسیر می کند.
پروتز حلزون شنوائی از دو بخش اصلی تشکیل شده است :
*بخش داخلی : بخشی که در طی جراحی زیر پوست جایگذاری می شود و کاشت حلزون شنوائی نامیده می شود
* بخش خارجی : بخشی که خارج پوست قرار می گیرد و بعنوان پردازشگر گفتار نامیده می شود
پروتز حلزون شنوائی چگونه کار می کند؟
۱-اصوات توسط میکروفون جمع آوری شده و از طریق سیمی به پردازشگر گفتار منتقل می شود
۲- سپس سیگنال ها کدبندی می شود ( به الگوی ویژه ای از پالس های الکتریکی تبدیل می شود)
۳- سیگنال های الکتریکی به کویل فرستاده شده و سپس از طریق پوست به پروتز منتقل می شود.
۴- قسمت کاشت شده زیر پوست (کویل) ، سیگنال های الکتریکی را به الکترودهای داخل حلزون می فرستد.
۵- الکترودهای داخلی حلزون امواج الکتریکی را در زیر عصب آزاد می سازد وعصب شنوائی ، این سیگنال های الکتریکی را گرفته و به مغز می فرستد،مغز این سیگنال ها را بعنوان صوت بازشناسی می کند.
کاشت حلزون شنوائی برای چه کسانی مفید است؟
کودکان با کم شنوائی شدید تا عمیق و بزرگسالان که بعد از زبان آموزی ناشنوا شده اند می توانند بطور موثری از کاشت حلزون شنوائی بهره مند شوند ، خواه کم شنوائی آنها مادرزادی باشد و خواه اکتسابی.پیش بینی این که ،کاشت حلزون شنوائی برای چه افرادی مفید است ،غیر ممکن می باشد اما توجه به موارد ذیل ضروری می باشد:
به دلیل نقش مهم شنوائی در پیشرفت زبان ،بنظر می رسد کاشت حلزون شنوائی در سنین ابتدائی بهتر باشد
افرادی با حافظه گفتار و زبان ، نسبت به کسانی که تجربه ای از گفتار و زبان ندارند ،بهره بیشتری از کاشت حلزون شنوائی خواهند برد. هرچه مدت کم شنوائی طولانی تر باشد، سودمندی کاشت حلزون شنوائی محدودتر خواهد شد.
عمل جراحی در کودکان بین ۲-۱ سال و در بالغین حداکثر یکسال بعد از کم شنوایی عمیق توصیه می شود.
♣ فوائد کاشت حلزون شنوائی چیست؟
کاشت حلزون شنوائی موجب افزایش درک گفتار در افراد کم شنوا می شود ، سودمندی کاشت حلزون شنوائی ، بوسیله درصد گفتاری که فرد بدون لب خوانی قادر به درک آن است ، اندازه گرفته می شود.
چرا کاشت حلزون شنوائی ممکن است برای بعضی ها مفید نباشد؟
با این که سیستم های کاشت حلزون شنوائی در سراسر دنیا بطور وسیعی مورد استفاده قرار می گیرد و برای هزاران نفر مفید واقع گردیده است ،ممکنست در مواردی ، برای افرادی خاصی نامناسب باشد،بعضی از عواملی که می تواند در این مورد دخیل باشد عبارتند از:
دارا بودن شنوائی خوب :
چنانچه سمعک مناسبی برای فرد تنظیم شود و بتواند درک گفتار مناسبی را برای فرد فراهم آورد .سمعک نسبت به کاشت حلزون شنوائی ،انتخاب بهتری خواهد بود.
کم شنوائی عمیق به مدت طولانی :
اگر عصب شنوائی ، به دلیل کم شنوائی عمیق فرد،تحریک نگردد و مدت کم شنوائی طولانی باشد،دیگر عصب قادر به انتقال درست اطلاعات صوتی به مغز نخواهد بود.
آسیب حلزون ،علت اصلی کم شنوائی نباشد :
اگرمشکل درمحل دیگری بغیرازحلزون باشد،کاشت حلزون شنوائی نمی تواند کمک کند.
جراحی موفقیت آمیز نباشد :
اگر حلزون استخوانی شده باشد و نتوان الکترود را داخل آن کاشت نمود یا عصب شنوائی آسیب دیده باشد،کاشت حلزون شنوائی هیچ کمکی نخواهد کرد.
مشکلات پزشکی :
فرد کاندید ،باید بقدر کافی از سلامت جسمی برخوردار باشد تا بتواند بیهوشی و جراحی را تحمل کند.همچنین ضروری است که بیمار جلسات پیگیری را ادامه دهد و بخشهای بیرونی کاشت را نصب و استفاده نماید.
انتظارات غیر معقولانه :
ضروری است فرد کاندید و خانواده اش ،انتظارات معقولانه و واقع بینانه ای از کاشت حلزون شنوائی داشته باشند.
فقدان حمایت خانواده یا سرویس دهندگان :
حمایت اعضای خانواده و سرویس دهندگان ،از عوامل خیلی مهمی در موفقیت کاشت حلزون شنوائی است (بخصوص در مورد بچه ها)
موارد دیگر:
روش های زیادی برای تعیین و پیش بینی فواید حاصل از کاشت حلزون شنوائی وجود داردو ممکنست راههای جدیدی نیز کشف گردد.
♣ مراقبت روزانه :
بخش های بیرونی پروتز را خشک نگه دارید
از مواجهه با الکتریسیته ساکن جلوگیری کنید
امواج رادیویی موبایل ،در بعضی از افراد ممکن است با صوت ورودی تداخل داشته باشد
ورزش هایی نظیر بوکس و دیگر ورزش ها که ضربات شدیدی بر سر وارد می کند توصیه نمی شود.
♣ احتمال پس زده شدن پروتز:
همانند سایر وسایل الکترونیکی ،کاشت حلزون شنوائی نیز ممکن است از کار بایستد که البته این مورد به ندرت رخ می دهد ولی در صورت وقوع ،کاشت مجدد پروتز می تواند بسیار موفقیت آمیز باشد.
♣ اعضای تیم کاشت حلزون شنوائی :
عمل کاشت حلزون شنوائی در مراکز ویژه کاشت حلزون شنوائی انجام می شود بیماران بطور معمول توسط پزشکان عمومی یا متخصص گوش و حلق و بینی به مرکز کاشت حلزون شنوائی ارجاع داده می شوند
اعضای تیم کاشت حلزون شنوائی شامل :
متخصص گوش و حلق و بینی :
ارزیابی پزشکی
شنوائی شناس :
ارزیابی توانائی شنیداری،فیتینگ پردازشگر، برنامه ریزی و پیگیری
جراح :
ارزیابی پزشکی ،جراحی و مراقبت پس از عمل
درمانگر گفتار و زبان:
ارزیابی وضعیت گفتار و زبان ،توانبخشی و حمایت
مربی آموزشی :
ارزیابی محیط آموزشی ،نوع یادگیری و موارد توانبخشی
روانپزشک و روانشناس بالینی :
ارزیابی وضعیت روانی، انتظارات خانواده و دستگاه حمایتی
هماهنگ کننده تیم کاشت :
هماهنگی ارزیابی ها و دیگر توانائی های سیستم
مدیر اجرائی :
رسیدگی به صورتحساب ها و کمک در بازپرداخت ها
♣ ارزیابی قبل از جراحی
کاندیداهای کاشت حلزون شنوائی ،قبل از جراحی ،باید ارزیابی شوند که این ارزیابی ،از طرفی در ایجاد انتظار معقولانه از وسیله به فرد کمک می کند و نیز موجب آگاهی از نیازها و وضعیت فرد می گردد.
۱- شنوائی شناسی:
♠ ارزیابی سطح شنوائی با و بدون سمعک با استفاده از صوت و گفتار
♠ آزمون عملکرد عصب شنوائی
۲- پزشکی:
♠ ارزیابی علت کم شنوائی
♠ ارزیابی سلامت عمومی فرد
♠ ارزیابی وضعیت گوشها
۳- رادیولوژیکا ل(تصویر برداری)
♠ CTscan MRI, از گوشها
۴- سایکولوژیکال(روانپزشکی)
♠ ارزیابی توانائی روانی فرد برای انجام جراحی و نیز توانائی برای یادگیری برنامه
۵- گفتار و زبان
♠ ارزیابی وضعیت پیشرفت گفتار و زبان
۶- آموزش های قبلی
♠ ارزیابی آموزش های قبلی و استفاده از سمعک
جراحی
معمولا جراحی بین ۲-۴ ساعت وقت می گیرد .خطرات عمل جراحی کاشت حلزون شنوائی کم بوده و نظیر سایر عملهای گوش است
بیهوشی عمومی بطور طبیعی داده می شود
موی اطراف گوش جائیکه برش داده می شود تراشیده می شود
بستری در استخوان ماستوئید ایجاد کرده می شود
یک دریچه ای در حلزون ایجاد می شود
نوار الکترودی وارد حلزون می شود
نوار الکترودی و کاشت در جای خود محکم می شود
عملکرد الکترود قبل از اینکه برش بسته شود ، امتحان می شود
بیمار بعد از به هوش آمدن ممکنست درد داشته باشد که با مسکن درمان می شود
بیمار بسته به حال عمومی پس از دو روز یا حتی کمتر مرخص می شود
اولین صدا
پردازشگرگفتار ۳-۶ هفته بعد از جراحی برای هر فرد جداگانه تنظیم می شود
برنامه ریزی پردازشگر :
♪ پردازشگر بر روی گوش نصب می شود
♪ پردازشگر به کامپیوتر متصل می شود
♪ کامپیوتر ،سیگنال هائی در سطح کنترل شده تولید می کند
توجه:
استفاده کننده باید توجه کند که :
◄ ضعیف ترین صدائی که می شنود (سطح آستانه)
◄ سیگنالی که براحتی و بلند می شنود (سطح راحت شنیداری)
◄ این دو سطح برای همه الکترودهای داخل حلزون اندازه گیری می شود
◄ با استفاده از این اطلاعات ،برنامه طوری طراحی می شود که اصوات بین این دو سطح عبور کند و باید اطمینان حاصل کند که اصوات آنقدر بلند هستند که قابل شنیدن باشند ،در عین حال ناراحت کننده نیز نباشد.
برنامه پیگیری :
◄ استفاده کنندگان از کاشت حلزون شنوائی جهت رسیدن به بالاترین سودمندی ، باید در برنامه های پیگیری که از سوی تیم کاشت حلزون شنوائی طراحی شده، فعالانه شرکت داشته باشند. نوع برنامه پیگیری بر حسب موقعیت محلی متغیر است اما در کل شامل این موارد است:
◄ ♣ کمک ،آگاهی و پشتیبانی
◄ دسترسی استفاده کنندگان از کاشت حلزون شنوائی و خانواده آنها ، به افراد نه تنها باید برای موارد فنی باشد بلکه باید برای سوالات عمومی نیز این ارتباط وجود داشته باشد ، تیم همچنین می تواند اطلاعاتی در مورد گروه های حمایتی ویژه(بهزیستی ،خیریه ها ) نیز به آنها ارائه نماید
◄ ♣ کنترل منظم پزشکی
◄ باید بطورمنظم برای برنامه ریزی پردازشگر گفتار به کلینیک مراجعه کنند.
◄ ♣ برنامه ریزی منظم پردازشگرگفتار
◄ استفاده کنندگان از کاشت حلزون شنوائی ، باید بطور منظم برای برنامه ریزی پردازشگر گفتار به کلینیک مراجعه کنند ، این امر به شنوائی شناس این اطمینان را می دهد که عملکرد پروتزکاشت مناسب است . شنوائی شناس همچنین می تواند برای دستیابی فرد استفاده کننده به بیشترین سودمندی ، اصلاحات کوچکی را در برنامه اعمال کند.
◄ ♣ درمان گفتار و زبان:
◄ درمان منظم گفتار و زبان ،بویژه برای کودکان لازم است.
◄ ♣ آگاهی آموزشی و حمایت (برای کودکان):
◄ کودکان استفاده کننده از سیستم کاشت حلزون شنوائی معمولا تماس منظمی با متخصص آموزشی واجد شرایط ، برای کار با سخت شنوا یا ناشنوایان دارند.
ارسالی: الهام پاکار
دیدگاهها