وزوز گوش

وزوز گوش به صورت احساس یک صدا یا زنگ در گوش تعریف می شود. وزوز گوش معمولاً تنها توسط بیمار شنیده می شود و البته گاهی نیز پزشک می تواند با استفاده از روشهای خاص آن را بشنود. وزوز گوش درصورتی که خفیف باشد، ممکن است تنها در هنگام شب و یا در موارد آرام بودن سر و صدای معمولی محیط، سبب ناراحتی بیمار شود؛ در خلال قسمت اعظم روز و بویژه در گرماگرم کار، بیمار متوجه این صدای زنگ مانند خفیف نخواهد شد.

اگر وزوز گوش حالت مداوم و بلند داشته باشد، ممکن است در امر شنوایی تداخل کرده و به حدی آزاردهنده باشد که سبب بوجود آمدن یک حالت روانی شود. در موارد نادری که وزوز گوش حالت فوق العاده پُرصدا دارد، بیمار حتی ممکن است اقدام به خودکشی کند.

وزوز گوش غالباً نشانه ای از بیماریهای گوش است و امکان دارد اولین یا تنها نشانه چنین بیماریهائی باشد.

علل وزوز گوش؛

وزوز گوش ممکن است به علت اختلالات گوش خارجی، پرده گوش، استخوانچه ها، حلزون و عصب شنوایی، ساقه مغز و یا قشر مغز رُخ بدهد. ویژگیهای وزوز گوش به تعیین محل اختلال کمک نمی کند.

وجود جرم گوش و یا پارگی پرده گوش و یا وجود مایع در گوش میانی، حالاتی هستند که می توانند به پیدایش وزوز گوش منجر شوند. این نوع از وزوز گوش بیشتر از همه سبب گنگ شدن سایر صداها و تغییر یافتن صدای بیمار می شود.

التهاب گوش میانی ممکن است با نوعی وزوز گوش همراه شود که غالباً ویژگی ضربانی دارد. با فروکش کردن التهاب، وزوز گوش نیز ناپدید خواهد شد. در پیر گوشی و نیز بعد از آسیب صوتی، وزوز گوش حاصله معمولاً از نوع دارای فرکانس بالا بوده و ویژگی متغیری دارد.

وزوز گوش می تواند به دنبال برخورد با صداهای صوتی مانند شلیک کردن یک تفنگ رخ دهد که معمولاً به همراه آن کاهش گذرای شنوایی نیز وجود دارد.

این وزوز در واقع یک علامت هشدار دهنده است اگر این بیماران به مواجه کردن گوش خود با صداهای بیش از حد ادامه دهند، ممکن است به طور دائمی دچار کاهش شنوایی شوند.

برخی داروها نیز سبب پیدایش وزوز گوش می شوند، این داروها می توانند به حلزون گوش یا عصب شنوایی آسیب برسانند به نحوی که پس از قطع دارو، وزوز گوش ادامه یابد. از داروهای مطرح مانند کینین و سالیسیلات ها می باشند. سایر داروها مانند جنتامایسین ـ استرینومایسین می باشند که علاوه بر وزوز گوش می توانند سبب کاهش شنوایی نیز گردند. درصورت بروز وزوز گوش حین مصرف این داروها قبل از بروز کاهش شنوایی می بایست از ادامه مصرف آنها خودداری نمود.

در افراد بالغ در موارد وزوز گوش یک طرفه و بروز کاهش شنوایی از نوع حسی عصبی می بایست به تومورهای مغزی نیز فکر کرد. زیرا این علامت می تواند اولین علامت آن باشد. به این خاطر در این موارد نیاز به بررسی تکمیلی نیز دارد.

سایر موارد ایجاد وزوز گوش عبارتند از؛ فشار خون بالا و کاهش فشار خون ـ کم خونی ـ بیماریهای عروقی ـ میگرن ـ صرع و نیز موارد روانی می باشد.

درمان

توصیه های لازم؛

-۱ باید به بیمار گوشزد کرد که وزوز گوش تقریباً در ۲۵% موارد از بین رفته و در ۵۰% بیماران بعد از گذشت چند ماه کاهش کاهش پیدا می کند و تنها در ۲۵ درصد بیماران وزوز گوش دوام می آورد و تنها در درصد بسیار اندکی از آن، شدت این علامت افزایش پیدا می کند.

-۲ بیماران باید به طور کامل از صدای بلند پرهیز کنند و اگر مجبور باشند به هر مدتی با این صداها مواجه شوند، باید از وسایل محافظت کننده از گوش استفاده نمائید. تقریباً در تمامی موارد، بیماران مبتلا به کاهش شنوایی متوجه می شوند که وزوز گوش آنها در صورت مواجهه با صداهای بلند و حتی صداهای بلند ناشی از موزیک، حوادث ورزشی و مسائل شغلی تشدید پیدا می کند.

-۳ بیماران باید از تمامی نوشابه های کافئین دار و یا دارای مواد محرک، قهوه، چائی، کولا و شکلات پرهیز کند.

این نکته مهم است که بدانیم نوشابه های بدون کافینه عاری از کافئین نیستند. در واقع بسیاری از قهوه های بدون کافئین تنها ۵۰ درصد کافئین خود را از دست داده اند.

-۴ بیماران باید از مصرف دخانیات خودداری کنند. بیش از ۵۰ ردصد بیماران مبتلا به وزوز گوش خفیف با پرهیز از نیکوتین کاهش قابل توجهی را در شدت وزوز گوش تجربه می کنند.

-۵ داروهایی نیز می توانند باعث وزوز گوش شنیدند که در این مورد می بایست داروهای خود را با نظر متخصص گوش و حلق و بینی بررسی و یا در صورت امکان تغییر داد.

-۶ با قرار دادن یک رادیو و یا استفاده از موزیک ملایم هنگام خواب، صدای وزوز گوش را پوشاند تا بیماران بهتر بتوانند استراحت کنند.

درمان اختصاصی؛

روش های مختلف و درمانهای متعددی توسط متخصصین پیشنهاد و ارائه می شود. نکته مهم آن است که ممکن است بیماری به یک دارو پاسخ بدهد و بیماری دیگر به دارویی دیگر جواب دهد. در نهایت در صورتیکه درمان های طبی پاسخگو نبودند می توان از سمعک های مناسب جهت پوشاندن و محو کردن صداهای اضافه گوش استفاده کرد.

ارسالی سیما وزیری دانشجوی گفتار درمانی